European Innovation Scoreboard

Crna Gora se, po prvi put, ove godine našla na Evropskoj tabeli uspješnosti u inovacijama. Evropska tabela uspješnosti u inovacijama (European Innovation Scoreboard – EIS) pruža komparativnu analizu učinka inovacija u zemljama Evropske unije i drugim evropskim zemljama. Ona procjenjuje relativne snage i slabosti nacionalnih inovacionih sistema i pomaže zemljama da identifikuju područja koja treba dalje razvijati.

Ovo je vrlo značajan korak u unapređenju našeg statističkog sistema i praćenju realizacije Strategije pametne specijalizacije Crne Gore 2019-2024. Podaci za tabelu prikupljaju se kroz nacionalni statistički sistem, kao i kroz međunarodna bibliometrijska istraživanja i istraživanja o intelektualnoj svojini. Dominantna statistička istraživanja koja daju podatke za ovu tabelu su Anketa o istraživanju i razvoju (proizvođač: Ministarstvo nauke), Anketa o inovativnim aktivnostima preduzeća – EIS (proizvođač: Monstat ), uz učešće podataka iz drugih statistika (visoko obrazovanje, izvoz, radna snaga i dr).

Među četiri kategorije inovatora koje tabela prepoznaje: Lideri u inovacijama, Snažni inovatori, Osrednji inovatori i Skromni inovatori, EIS definiše našu zemlju kao skromnog inovatora. Učinak Crne Gore se vremenom povećavao u odnosu na EU u 2012. Snažan porast između 2018. i 2019. godine uglavnom je posljedica poboljšanja performansi na području širokopojasne mreže, najčešće citiranih publikacija i privatnog sufinansiranja istraživanja i razvoja u javnom sektoru (uključujući visoko obrazovanje). Inovatori, okruženje pogodno za inovacije i uticaj na zapošljavanje (tj. zapošljavanje u uslugama baziranim na znanju) su najjače dimenzije inovacija. Naša zemlja se dobro pozicionira po pitanju malih i srednjih preduzeća (MSP) sa inovacijama u proizvodima ili procesima, stranim doktorantima, preduzećima koja pružaju ICT obuku kao i inovativnim malim i srednjim preduzećima koja sarađuju sa drugima. Crna Gora pokazuje najveću pozitivnu razliku prema EU u neto prilivu stranih direktnih investicija, prosječnoj godišnjoj promjeni BDP-a i udjelu zaposlenosti u uslugama, a najveću negativnu razliku u preduzećima koja se bave istraživanjem i razvojem, učešću zaposlenosti u prerađivačkoj industriji i BDP-u po glavi stanovnika.

Evropska tabela uspješnosti u inovacijama 2020 objavljena je 23. juna 2020. godine. Ovogodišnje izdanje tabele inovacija naglašava da se inovativni učinak EU i dalje povećava, uz rastuću konvergenciju između zemalja EU. Inovativni učinak EU u prosjeku je porastao za 8,9% od 2012. godine.

Švedska je i dalje vodeća u oblasti inovacija u EU, a slijede je Finska, Danska i Holandija. Ove godine Luksemburg (koji je ranije bio snažan inovator) pridružuje se liderima u inovacijama, dok se Portugalija (ranije umjereni inovator) pridružio grupi jakih inovatora. Na ovogodišnjoj tabeli Velika Britanije više ne predstavlja dio EU. Izlazak Velike Britanije iz EU je imao mali uticaj na prosječan učinak EU u inovacijama, dok je relativni učinak zemalja EU u odnosu na globalni učinak EU ostao nepromenjen.

Na globalnom nivou, EU je po drugi put nadmašila Sjedinjene države. EU i dalje prednjači u odnosu na Sjedinjene države, Kinu, Brazil, Rusiju, Južnu Afriku i Indiju. Od 2012. godine, jaz u performansama EU sa Južnom Korejom, Australijom i Japanom se povećava, dok se prednost EU u odnosu na Sjedinjene Države, Kinu, Brazil, Rusiju i Južnu Afriku smanjuje.

Interaktivni alat EIS-a za ocjenu inovacija koji omogućava prilagođena poređenja rezultata, poređenja profila zemalja kao i testiranje korelacija rezultata možete naći na sledećem linku: https://interactivetool.eu/EIS/index.html

Profil Crne Gore na EIS-u možete pogledati na ovom linku.

Izvor: Ministarstvo nauke Crne Gore