Na sjednici održanoj 25. juna 2020. godine, Vlada Crne Gore je usvojila Program ostvarivanja principa „Otvorena nauka“ u Crnoj Gori s Akcionim planom (2020-2022).

Program se oslanja na više nacionalnih strateških dokumenata i predstavlja prvu fazu usaglašavanja crnogorskog istraživačkog ekosistema sa principima Otvorene nauke u Evropskom istraživačkom prostoru (ERA) u okviru kojeg Otvorena nauka postaje podrazumijevani način rada za istraživače, finansijere i ostale aktere, a sve u cilju stvaranja povoljnog ambijenta za jačanje naučnoistraživačke djelatnosti u Crnoj Gori.

Kao primarne komponente Otvorene nauke u crnogorskom naučnoistraživačkom okruženju, koje je neophodno dodatno razvijati, prepoznati su otvoreni pristup publikacijama, otvoreni pristup istraživačkim podacima, ali i otvoreni pristup istraživačkoj infrastrukturi što je zapravo ključni element za unapređenje razvoja istraživanja i inovacija te umrežavanja sa potencijalnim korisnicima iz akademskog, privrednog, javnog i civilnog sektora.

S tim u vezi, Program predviđa:

­» Obezbjeđivanje otvorenog pristupa recenziranim naučnim radovima;
­ » Obezbjeđivanje neposrednog otvorenog pristupa nacionalnom akademskom izdavaštvu;
­ » Omogućavanje otvorenog pristupa istraživačkim podacima u skladu s načelom „što je moguće otvorenije, zatvoreno koliko je neophodno“;
­ » Podsticanje pripreme i podnošenja plana upravljanja podacima u okviru istraživačkog procesa;
­ » Obezbjeđivanje dostupnosti istraživačkih infrastruktura (prostorije, uređaji i digitalna infrastruktura) ukoliko je njihova nabavka ili uspostavljanje finansirano javnim sredstvima, kao i interoperabilnosti digitalnih infrastruktura sa međunarodnim digitalnim istraživačkim infrastrukturama.
­ » Podizanje svijesti, jačanje vještina i sprovođenje obuka u oblasti Otvorene nauke za sve crnogorske aktere u naučnom procesu.
­ » Prepoznavanje praktikovanja Otvorene nauke prilikom vrednovanja istraživanja.

Realizacija Programa ostvarivanja principa „Otvorena nauka“ u Crnoj Gori doprinijeće ostvarenju vizije Crne Gore usmjerene na što veću otvorenost istraživačke djelatnosti kako bi bila u službi cjelokupnog društva, ali i na nužnost efikasnog i transparentnog trošenja javnih sredstva usmjerena na finansiranje istraživačkih aktivnosti. Otvorenu nauku stoga ne treba shvatiti samo kao način otvaranja istraživačkog procesa, već i kao instrument za pokretanje inovacija, jačanje integriteta i inkluzivnosti u istraživačkom sektoru, ali i stvaranje bolje povezanosti i saradnje svih aktera u okviru naučnoistraživačkog procesa.